Το γαστρεντερικό σύστημα σχετίζεται ισχυρά με την κατάσταση θρέψης του οργανισμού. και χωρίζεται σε ανώτερο και κατώτερο. Το ανώτερο περιλαμβάνει το τμήμα από τον οισοφάγο μέχρι το στομάχι και το κατώτερο το τμήμα του λεπτού και του παχέος εντέρου.
Γαστρεντερικά προβλήματα που εντοπίζονται στο τμήμα του οισοφάγου μπορεί αν οδηγήσουν σε δυσκολία στην πρόσληψη τροφής και στην κατάποση, αλλά και σε αίσθημα ναυτίας ή εμέτου. Επιπρόσθετα, εάν υπάρχει πρόβλημα στον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα, δηλαδή στο σημείο που ενώνεται ο οισοφάγος με το στομάχι, προκαλείται γαστροοισοφαγική παλινδρόμησς. Πιο συγκεκριμένα, περιεχόμενα του στομάχου παλινδρομούν προς τον οισοφάγο, με αποτέλεσμα την πρόκληση διαφόρων συμπτωμάτων που κυρίως οφείλονται στην επίδραση των οξέων του στομάχου στον οισοφάγο. Συνήθεις παράγοντες κινδύνου για γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι το αυξημένο βάρος, οι «κακές» διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα και η έλλειψη άσκησης. Η νόσος εκδηλώνεται συνήθως με ένα αίσθημα καύσου στο σημείο του λάρυγγα και του φάρυγγα, συνοδευόμενο ή μη από όξινες αναγωγές. Συχνά μπορεί να προκαλέσει και ένα ανησυχητικό αίσθημα πόνου στο στέρνο, το οποίο λανθασμένα μπορεί να συνδεθεί με καρδιολογική αιτιολογία. Από διατροφικής άποψης, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση αντιμετωπίζεται με αποφυγή λιπαρών τροφίμων, γλυκών και σοκολάτας. Φαίνεται ότι δρουν επιβαρυντικά τα μπαχαρικά, ο καφές και το ανθρακικό καθώς και όξινες τροφές (π.χ. χυμός πορτοκάλι). Καλό θα είναι να αποφεύγεται η κατάκλιση για μερικές ώρες μετά το γεύμα, και ο ασθενής να χάσει βάρος εφόσον είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.
Προχωρώντας προς το στομάχι, ένα κοινό νόσημα είναι η γαστρίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή του βλεννογόνου του στομάχου. Τα αίτια είναι ποικίλα και η γαστρίτιδα εκτός από οξεία, μπορεί να είναι και χρόνια σε κάποιους πάσχοντες. Στις εξάρσεις καλό θα είναι να αποφεύγονται τροφές που δρουν ερεθιστικά στο βλεννογόνο του στομάχου, όπως ο καφές, το αλκοόλ, τα μπαχαρικά και οι όξινες τροφές. Μια πιο σοβαρή νόσος του στομάχου είναι το πεπτικό έλκος, μια πληγή δηλαδή στο βλεννογόνο του στομάχου. Σε διάγνωση πεπτικού έλκους συνιστάται διακοπή του καπνίσματος και πλήρη αποφυγή του αλκοόλ, ενώ η διατροφή γενικά θα πρέπει να είναι ήπια, με αποφυγή των ερεθιστικών τροφών που προαναφέρθηκαν. Συχνά συστήνεται και η τακτική κατανάλωση γαλακτοκομικών για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Υπό διερεύνηση είναι και η θέση της μαστίχας Χίου στη διατροφική διαχείριση του πεπτικού έλκους.
Αρκετά είναι τα συμπτώματα που σχετίζονται με το κατώτερο πεπτικό και ταλαιπωρούν αρκετούς ανθρώπους, όπως το αίσθημα μετεωρισμού, η δυσκοιλιότητα ή οι διάρροιες, με ή χωρίς σύνδεση με κάποιο νόσημα. Πιο συγκεκριμένα:
- Μετεωρισμός: καλό θα είναι να αποφεύγονται τρόφιμα τα οποία εντείνουν την κοιλιακή διάταση, όπως όσπρια, λάχανο, μπρόκολο και κουνουπίδι, κρεμμύδια, αγγούρι, μπάμιες και αρακάς, φρούτα όπως δαμάσκηνο και μήλο, υποκατάστατα ζάχαρης και γαλακτοκομικά (γάλα-γιαούρτι, εφόσον προκαλούν μετεωρισμό). Αρκετά βοηθητική κρίνεται η άσκηση ενώ καλό είναι να αποφεύγεται η κατάκλιση για τουλάχιστον 2 ώρες μετά τα γεύματα.
- Δυσκοιλιότητα: μια διατροφή πλούσια σε ίνες (από φρούτα, λαχανικά, ολικής άλεσης τρόφιμα, όσπρια) παίζει καθοριστικό ρόλο, σε συνδυασμό με επαρκή ενυδάτωση και συχνή φυσική δραστηριότητα. Η τακτική κατανάλωση πρωινού και η επαρκής πρόσληψη λίπους από τη διατροφή (π.χ. με την προσθήκη ελαιολάδου στα φαγητά) ενδεχομένως βοηθάει στην κινητικότητα του εντέρου. Τρόφιμα τα οποία φαίνεται ότι βοηθούν στην αντιμετώπιση του προβλήματος είναι το λάχανο, η βρώμη, το μέλι, τα δαμάσκηνα (και ο χυμός τους) και τα σύκα, το σπανάκι, το τσάι, ο καφές και το κακάο.
- Διάρροια: καλό θα είναι σε περιόδους έξαρσης του συγκεκριμένου συμπτώματος από κάθε αιτιολογία, αρχικά να αποφεύγονται τρόφιμα πλούσια σε ίνες και λίπος, ενώ επιβαρυντικά δρουν παροδικά και τα γαλακτοκομικά. Αρχικά, η διατροφή πρέπει να στηρίζεται σε τρόφιμα όπως το ρύζι, η πατάτα και τα δημητριακά ενώ στην πορεία εντάσσουμε και πρωτεϊνούχα τρόφιμα με απλές μαγειρικές παρασκευές, όπως ψητό/ βραστό κοτόπουλο, ψαρονέφρι, μοσχάρι ή μη λιπαρό ψάρι. Θα πρέπει επίσης να αποφεύγονται γλυκά και γενικότερα τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη.
Άλλα γαστρεντερικά προβλήματα περιλαμβάνουν τις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου, δηλαδή τη νόσο Crohn και την Ελκώδη Κολίτιδα καθώς και την κοιλιοκάκη. Τα νοσήματα αυτά χρήζουν ειδικής διατροφικής διαχείρισης, με εξατομικευμένα πρωτόκολλα και σε συνεργασία με τον εκάστοτε θεράποντα ιατρό. Στο χώρο μας μπορείτε να λάβετε καθοδήγηση για οποιαδήποτε γαστρεντερική διαταραχή ή νόσημα σας αφορά.
Επικοινωνία
